مطالعۀ یافته‌های حاصل از گمانه‌زنی تعیین عرصه و حریم تپه بریس در شهرستان نمین، استان اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه باستان شناسی و تاریخ، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان‌شناسی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکترای باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشجوی دکترای باستان شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22034/iaej.2024.14641.1122

چکیده

شرق شمال‌غرب ایران (استان اردبیل) با وجود آثار ارزشمند در ادبیات باستان‌شناسی کمتر شناخته شده و گاه‌نگاری پیش از تاریخ و حتی دوران تاریخی آن بر اساس کاوش‌های حوضۀ دریاچه ارومیه شکل گرفته است. متأسفانه به دلیل نبود مطالعات و پژوهش‌های علمی و روشمند در مورد باستان‌شناسی نمین، اطلاعات چندانی از پیشینه و ادوار مختلف پیش از تاریخ و تاریخی منطقه در دست نیست. یکی از شاخص‌ترین محوطه‌های شهرستان نمین در استان اردبیل، تپه بریس با 7 متر ضخامت نهشته‌های فرهنگی در مرکز روستای بریس است که با وجود آسیب‌های بسیار فراوان تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و به صورت میدانی و کتابخانه‌ای است. از اهداف این پژوهش می‌توان به تعیین محدودۀ عرصه تپه، تلاش برای مشخص کردن فازهای سکونتی و مطالعۀ انواع یافته های فرهنگی آن اشاره کرد. بر اساس کاوش گمانه‌زنی در تپه بریس مشخص گردید که بیشتر فازهای سکونتی در محوطه متعلق به عصر مفرغ قدیم (کوراارس II) است. پس از آن، شواهدی از دوره‌های سکونتی عصر آهن III، دوران تاریخی (اشکانی- ساسانی) و اسلامی میانه (سلجوقی- ایلخانی) دیده می‌شود. بیشتر یافته‌های فرهنگی حاصل کاوش نیز شامل: قطعات سفال از دوره‌های یاد شده، دست ابزارهای سنگی از سنگ چرت به همراه دو قطعه سنگ مادر ابسیدین از عصر مفرغ قدیم، بقایای معماری و به ویژه تنور، شواهدی از توکن‌های سفالی و پیکرک‌های سنگی و سفالی انسان و حیوان (گاومیش) و یک قطعه دستبند مفرغی بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16
پاییز و زمستان 1402
اسفند 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار