پژوهشی در مکان‌یابی دربند پارس، نبردگاه راهبردی آریوبرزن، سردار هخامنشی در برابر اسکندر مقدونی

نویسندگان

چکیده

تتنگه‌ها از پیچیده‌ترین پدیده‌های زمین‌شناسی (Geomorfology) محسوب می‌شوند. در اقلیم کوهستانی ایران، تنگ یا دربند به معبری باریک گفته می‌شود که از میان دو کوه با دیواره‌های بلند بگذرد و با ایجاد بند دفاعی و استقرار تیراندازان در بالا در دو سوی تنگ، از آن پاسداری می‌شد. از راهبردی‌ترین دربندهای ایران، دربند پارس در منطقه‌ی کهگیلویه و بویراحمد فعلی است که دروازه‌ی ورود به ایالت پارس بود و هنگام حمله‌ی اسکندر مقدونی به پارس، آوردگاه و محل نبرد آریوبرزن هخامنشی با اسکندر گردید. به‌درستی جایگاه دربند پارس بر ما روشن نیست و کوشش پژوهشگران و نظریات مختلف برای آشکار کردن موضع این جای نام، راه به‌جایی نبرد؛ اما همگی در وقوع جنگ دربند پارس در یکی از تنگه‌های منطقه‌ی کهگیلویه و بویراحمد اتفاق نظر دارند. از مهم‌ترین پرسش‌های این پژوهش این است که دربند پارس کجاست؟ که با بهره‌گیری از بررسی میدانی، مطالعات جغرافیای تاریخی و با روش توصیفی- تحلیلی از میان گزینه‌های احتمالی انجام پذیرفت. به‌دلیل کمبود منابع در مورد دربند پارس، نگارندگان با کنکاش در متون تاریخی سطور مختلف مربوط به این جای نام را یافته و در رسیدن به جایگاه این دربند از آن بهره جستند. همچنین با بررسی‌های میدانی، کلیه‌ی دربندهای کهن و راهبردی در پهنه‌ی منطقه‌ی کهگیلویه و بویراحمد شناسایی شد تا با تطبیق نشانه‌های داده شده از متون تاریخی، امکان جایابی و مطابقت با دربند پارس بررسی گردد و پرده‌ی ابهام در مورد مکان این دربند رفع گردد.

کلیدواژه‌ها

جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9
بهار و تابستان 1399
خرداد 1399
صفحه 75-88

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار