شواهدی از نفوذ فرهنگ کورا-ارس در حاشیه مرکز فلات ایران با تکیه بر محوطه های نویافته دشت فراهان، استان مرکزی

نویسندگان

چکیده

دشت فراهان دشتی وسیع و هموار با زمین‌های مناسب برای کشاورزی است که در میانه‌ی استان مرکزی واقع شده است. این منطقه از نظر جغرافیایی به‌دلیل نزدیکی به مرکز فلات ایران از جهت شمال و شمال شرق و زاگرس مرکزی از جهت غرب و جنوب غرب دارای اهمیت است. بررسی‌های باستان‌شناسی انجام گرفته در این دشت، منجر به شناسایی محوطه‌هایی از دوران مس سنگی تا قرون معاصر به‌طور ویژه استقرارهایی از فرهنگ یانیق در منطقه شده است. این استقرارها در جنوب دشت فراهان و در امتداد ساحل جنوبی دریاچه میقان در مرکز و جنوب دشت فراهان و در مسیر روان آب‌های جاری شده از سمت کوه‌های هفتاد قلعه واقع شده‌اند. پرسشی که در این پژوهش مطرح شد این بود که جوامع یانیقی از چه مسیر یا مسیرهایی به غرب و مرکز استان مرکزی وارد شدند و اساساً چه عامل یا عواملی منجر به‌حضور آن‌ها در منطقه شده است. به‌نظر می‌رسد، جوامع یانیقی با عبور از سلسله کوه‌های حاشیه شرقی زاگرس مرکزی، از دو مسیر شهرستان ملایر به‌سمت جنوب یا مسیر دشت فامنین به‌سمت شرق وارد حوزه استان مرکزی شده و در میان دره‌های میانکوهی غرب استان و میانه دشت فراهان استقرار پیدا کردند. وجود رودخانه قره‌چای در غرب استان مرکزی و همچنین رودخانه‌های فصلی که در حوضه دریاچه میقان جریان داشتند، می‌تواند از عوامل اصلی حضور آن‌ها در منطقه باشد.

کلیدواژه‌ها

جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9
بهار و تابستان 1399
خرداد 1399
صفحه 31-44

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار