بررسی وجوه همگون و ناهمگون معماری کاخ فیروزآباد با معماری دوره اشکانی

نویسندگان

چکیده

آگاهی ما در زمینه ساخت و ساز رایج در زمان ساسانیان جز در موارد معدود، با کاستی‌های فراوان همراه است. روی هم رفته اسناد دستاوردهای معماری این دوره‌ی طولانی تنها ویرانه‌های برجای مانده شامل کاخ پاره‌ها و تکه‌های شمار اندکی از بقایای قابل توجهی از کمابیش دوازده آتشکده و شماری بناهای تاریخی کوچک هستند. در دوره ساسانی مکتب جدیدی در معماری ایران به وجود آمد که نه ‌تنها سبک معماری ساسانیان ایران را تشکیل داد، بلکه بعدها اساسی برای معماری اسلامی ایران و حتی سایر کشورهای جهان گردید. احداث پوشش گنبدی با آجر و پایه‌های سنگی و ستون‌هایی که از سنگ و گچ ساخته شده و اغلب متصل به دیوار بوده‌اند. هم‌چنین طاق‌های آجری گنبدی بر فراز چهارضلعی و ایجاد تالارهای بزرگ و ایوان‌ها با طاق ضربی از مشخصات معماری ساسانیان است. در این‌که معماری ساسانی از عناصر هنری روم و خاورمیانه متأثر بوده، تردیدی نیست، اما با توجه به بررسی‌های همه‌جانبه‌ای که از سوی باستان‌شناسان و علاقه‌مندان به معماری ایران انجام گرفته، معماری این دوره، بیشتر دنباله معماری پارتی و در نهایت احیا‌کننده سنت‌های معماری ایرانی است و از این رو صرف نظر از گنبدهای ساسانی، تفاوت چندانی میان بناهای ساسانی و اشکانی به‌چشم نمی‌خورد؛ ضمن این‌که مقدمه‌ی گنبدسازی این دوره را نیز باید با توجه به آثار کوه خواجه سیستان در دوره اشکانی یافت.

کلیدواژه‌ها