مطالعه و تحلیل نقوش سمبلیک سکه‌های برنزی دوره اشکانی (بر اساس سکه‌های اشکانی موجود در گنجینه ساری)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

شناخت عناصر و نقش‌مایه‌های سکه‌ها در علم باستان‌شناسی از اهمیت زیادی برخوردار است. نقوش روی سکه‌ها، در شناخت ادیان، مذاهب، جوامع و اساطیر باستانی نقش به سزایی دارد و تاریخ بسیاری از وقایع مذهبی را روشن می‌سازد. سکه در شناخت هنر تاثیر زیادی دارد و مطالعه آن می‌تواند به چگونگی ترقی و انحطاط هنر در ادوار و اقوام مختلف کمک کند. مطالعه سکه‌ها در علم باستان‌شناسی به ویژه در دوران تاریخی دارای اهمیت زیادی است. زیرا با استفاده از عناصر نقشی سکه‌ها می‌توان به نوع حاکمیت، ایدئولوژی و نظام اقتصادی حاکم بر جوامع گذشته دست پیدا کرد. هدف اصلی این پژوهش، شناخت نقش‌مایه‌های نمادین و سمبلیک 405 عدد سکه برنزی اشکانی موجود در مخزن موزه کلبادی شهر ساری می‌باشد، که به صورت توقیفی در سال 1390 در شهر بابل کشف گردیده است. نکته اساسی، نقوش منحصر به فرد این سکه‌ها به ویژه نقوش هندسی و نمادینی هستند که در تعدادی از سکه‌های اشکانی به دست آمده است. این پژوهش، با استفاده از روش تحلیلی- تجربی و با استفاده از مشاهدات عینی و کارشناسی 405 سکه اشکانی در گنجینه ساری انجام گردیده است. در پژوهش فوق وزن تمامی سکه‌ها اندازه‌گیری شده و نقوش تمام سکه‌ها که شامل نقوش انسانی، هندسی و سمبلیک بوده به طور جداگانه مورد توضیح و تفسیر قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که عمده‌ترین نقوش این سکه‌ها نقوش سمبلیک و نمادین به ویژه نقش ماه و ستاره، لنگر، حلقه شاهی و خوشه گندم هستند، که به نوعی با مذاهب و ادیان دوره اشکانی در ارتباط بوده است.

کلیدواژه‌ها