مطالعه و تحلیل یافته‌های باستان‌شناسی حاصل از بررسی روشمند و تعیین عرصه و حریم محوطه دمبیگان قصرقند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

از دیدگاه مطالعات باستان شناسی بخش جنوبی بلوچستان ایران، بکر و ناشناخته‌ است. محوطه دمبیگان از محوطه‌های واقع در جنوب بلوچستان ایران است که از منظر باستان‌شناختی به آن پرداخته نشده است. در پژوهش اخیر عملیات تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و بررسی روشمند تپه و اطراف آن انجام شد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی صورت پذیرفته است و بخش عمده این تحقیق از فعالیت‌های میدانی، بررسی پیمایشی فشرده و روشمند و گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و حریم محوطه دمبیگان به‌دست آمده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی وضعیت استقراری محوطه و ارائه گاه‌نگاری نسبی براساس یافته‌های سطحی بود. در بررسی پیمایشی مشخص شد که محوطه متشکل از دو پشته نزدیک به هم است که بازه‌ی زمانی استقرار در این دو پشته به ترتیب پشته A گورستانی سنگ چین مربوط به دوران تاریخی و پشته B که احتمالا مکانی استقراری و بخشی از آن نیز به عنوان گورستان بوده است، مربوط به هزاره سوم پیش ازمیلاد است. براساس یافته‌های سطحی می‌توان اذعان کرد که این محوطه برای نخستین ‌بار در هزاره سوم پیش از میلاد محل سکونت بوده است و پراکندگی گونه‌های متنوع سفالی بر سطح تپه نشان دهنده استمرار زندگی در دوره‌های تاریخی بوده است. مطالعه و تجزیه و تحلیل یافته‌های باستانی حاصل از بررسی میدانی و گمانه های محوطه دمبیگان نشان داد که این محوطه در ادوار پیش از تاریخی و تاریخی دارای تشابهات فرهنگی با محوطه‌های واقع در حوزه هیرمند و کرمان، دره کِچ و حوزه رود دشت در مکران پاکستان بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات