بررسی و تحلیل فرهنگ کورا ارس در حاشیة شرقی زاگرس مرکزی ایران بر اساس داده های لایه نگاری محوطة قلعه سرسختی شازند، استان مرکزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

محوطه‌ی قلعه سرسختی با وسعت تقریبی 5/1 هکتار در داخل روستای سرسختی علیا از توابع شهرستان شازند واقع شده است. این محوطه برای اولین­بار در سال 1356ه.ش شناسایی شد و در سال 1387 عملیات تعیین عرصه و پیشنهاد حریم آن با ایجاد گمانه‌های مختلف به انجام رسید. با توجه به اهمیت محوطه در مطالعات باستان‌شناسی منطقه و وجود قطعات مختلف سفال از دوره­های فرهنگی متفاوت در محوطه، برنامه کاوش و لایه‌نگاری محوطه با هدف شناسایی دوره‌های فرهنگی آن به ویژهمفرغ قدیم به اجرا درآمد. نتایج به­دست آمده از لایه­نگاری محوطه نشان­دهنده‌ی وجود آثاری از دوره‌هایگی جدید، مس‌سنگی قدیم، میانی، جدید، مفرغ قدیم و جدید، اشکانی، قرون میانی اسلامی و دوره قاجاریه است. یکی از مهم‌ترینفته‌های فرهنگی محوطه، قطعات سفالی مربوط به دوره‌ی مفرغ قدیم (کورا ارس) است که به دلیل ناشناخته بودن این فرهنگ در این بخش از سرزمین ایران، دارای اهمیت باستان‌شناسی است. یکی از پرسش‌های اساسی در مطالعه نمونه سفال‌های کورا ارس محوطه، مشخص کردن چگونگی و نحوه‌ی حضور اقوام کورا ارسی در منطقه است. به نظر می­رسد اقوام کورا ارسی پس از عبور از دشت فامنین همدان از طریق رودخانه‌ی قره­چای وارد دشت کمیجان و از آن‌جا به دشت چراء و سپس شهرستان شازند سرازیر شدند.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات