نان و غلات بخش مهمی از رژیم غذایی ایرانیان باستان را تشکیل میداده است. ارزش غذایی فراوان نان باعث شده بود که نان در فرهنگ مردم ایران نیز از جایگاه برجستهای برخوردار باشد. علیرغم چنین اهمیتی پژوهشهای اندکی در ارتباط با نان در ایران باستان انجام شده است. سوال اینجاست نان در تغذیه و فرهنگ ایرانیان باستان چه جایگاهی داشته و شکل ظاهری و فرایند پخت آن چگونه بوده است؟ هدف این پژوهش مطالعه جایگاه فرهنگی و غذایی نان و شناخت انواع آن از نظر غلات مصرفی، شکل و تکنیک پخت در ایران باستان است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و دادههای باستانشناسی، منابع تاریخی و متون دینی و اساطیری برجای مانده از ایران باستان جهت نیل به اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. همچنین روشهایی که با تکیه بر مطالعات زبانشناسی برای پخت نان در ایران باستان پیشنهاد شده بود با روش پخت برخی نانهای سنتی در ایران کنونی تطبیق داده شد. نتایج مطالعه نشان داد که غلات مهمترین ماده مصرفی برای پخت نان در ایران باستان بوده است. دو پیشرفت مهم در فرایند پخت نان، یعنی استفاده از خمیرمایه برای عمل آوردن خمیر و استفاده از تنور برای پخت نان، در ایران باستان رخ داد، اما روشهای قبلی برای عملآوری خمیر و پخت نان به طور کامل کنار گذاشته نشد؛ در نتیجه ایرانیان هم نان فطیر و هم نان خمیر مایهای میخوردند و با آنکه استفاده از تنور، تولید نان در مقیاس وسیع را ممکن ساخته بود، روش قدیمی پخت نان بر خاکستر داغ همچنان استفاده میشد. ایرانیان باستان هم نان نازک و هم نان حجیم و نیمه حجیم میپختند.
عزیزی پور, طاهره. (1400). نان در تغذیه و فرهنگ ایرانیان باستان. جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 6(2), 61-74. doi: 10.22034/iaej.2022.10199.1016
MLA
طاهره عزیزی پور. "نان در تغذیه و فرهنگ ایرانیان باستان". جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 6, 2, 1400, 61-74. doi: 10.22034/iaej.2022.10199.1016
HARVARD
عزیزی پور, طاهره. (1400). 'نان در تغذیه و فرهنگ ایرانیان باستان', جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 6(2), pp. 61-74. doi: 10.22034/iaej.2022.10199.1016
VANCOUVER
عزیزی پور, طاهره. نان در تغذیه و فرهنگ ایرانیان باستان. جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 1400; 6(2): 61-74. doi: 10.22034/iaej.2022.10199.1016