بر مبنای چند کتیبه از شلمانسر (شلمنصر) سوم پسر آشورنصیرپال دوم، سرآغاز حضور مادیها و پارسیان در غرب فلات ایران به سده نهم پیش از میلاد منتسب میشود. این در حالی است که هم بر پایه دلایل استنتاجی از همین کتیبه و هم پیرو مدارک دیگر، چنین تفسیر مطلقی نمیتواند صحت علمی داشته باشد. این که دامنه فتوحات آشوریان تا پیش از شلمانسر سوم، آن اندازه به حدود شرقی سرزمینشان گسترده نشده بود که چشمانداز این شاه، یک معیار قضاوت قرار گیرد؛ از یک سو و وجود کتیبههایی کهنتر با محتوای مشابه از طرف دیگر، مهمترین نقضکنندگان برداشت یادشده در زمینه دیرینگی حضور دو جمعیت ایرانیتبار مذکور در منطقه بهشمار میآیند. در این مقاله ابتدا به تحلیل مساله ماد و مانئا (مانای) و ماهیت این دو جمعیت پرداخته شده است، سپس روششناسی نظریه مذکور دربارهی عیار استدلال کهنترین حضور این دو جمعیت در غرب فلات و بر مبنای کتیبههای یادشده از شلمانسر سوم، بررسی شده است و در ادامه، به تحلیل مدارکی پرداخته میشود که در همین راستا، استنادهایی قابل توجه از هزارههای قبلی را نشان میدهند، همچنین در مقاله پیشرو به محتوای کتیبهای از سارگن اکدی و بررسی چند سکونتگاه خاص با ویژگیهای مرتبط به موضوع مقاله پرداخته شده است. این پژوهش نشان داد که یا باید روششناسی استنتاجی در این گونه مسائل را دگرگون کرد و یا اگر همین روش مبنای کار قضاوت قرار گیرد، باید محتوای دیگر متون را نیز به منظور استنتاج علمی، معیار قرار داد.
فیروزی, سورنا, مهرآفرین, رضا, & موسوی حاجی, سید رسول. (1400). کَرزینَ، اَکرییَش، زِرک/قولییَش، سورگینییَش، هاندَکییَش، مونّی و اومَّن-مَندَ؛ چالش متون میانرودانی و ایرانیتباران در فلات ایران. جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 6(2), 91-108. doi: 10.22034/iaej.2022.13724.1022
MLA
سورنا فیروزی; رضا مهرآفرین; سید رسول موسوی حاجی. "کَرزینَ، اَکرییَش، زِرک/قولییَش، سورگینییَش، هاندَکییَش، مونّی و اومَّن-مَندَ؛ چالش متون میانرودانی و ایرانیتباران در فلات ایران". جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 6, 2, 1400, 91-108. doi: 10.22034/iaej.2022.13724.1022
HARVARD
فیروزی, سورنا, مهرآفرین, رضا, موسوی حاجی, سید رسول. (1400). 'کَرزینَ، اَکرییَش، زِرک/قولییَش، سورگینییَش، هاندَکییَش، مونّی و اومَّن-مَندَ؛ چالش متون میانرودانی و ایرانیتباران در فلات ایران', جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 6(2), pp. 91-108. doi: 10.22034/iaej.2022.13724.1022
VANCOUVER
فیروزی, سورنا, مهرآفرین, رضا, موسوی حاجی, سید رسول. کَرزینَ، اَکرییَش، زِرک/قولییَش، سورگینییَش، هاندَکییَش، مونّی و اومَّن-مَندَ؛ چالش متون میانرودانی و ایرانیتباران در فلات ایران. جستارهای باستان شناسی ایران پیش از اسلام, 1400; 6(2): 91-108. doi: 10.22034/iaej.2022.13724.1022
)