مطالعه کانی نگاری سفالهای لبه واریخته (اوروک) آغاز ایلامی چهارمحال و بختیاری

نویسندگان

چکیده

یکی از سفالهای شاخص فرهنگ اوروک، کاسه لبه‌واریخته است که جایگاهی ویژه در تاریخ سفالگری و باستان‌شناسی خاور نزدیک دارد. این ظروف در اواخر دوران عبید و اوایل اوروک برای نخستین‌بار در جنوب میان‌رودان در حدود ???? ق.م ظاهر ‌شدند، سپس به فاصله زمانی نه چندان دور در شمال، شرق و غرب میان‌رودان و در حدود ???? ق.م تقریباً در همه‌جا رایج شدند. خوزستان به عنوان یکی از مناطق همجوار میان‌رودان و چهارمحال و بختیاری به دلیل همجواری با استان خوزستان محوطه‌های زیادی با آثار این فرهنگ دارند. لذا پژوهش حاضر در پی آن است تا با انجام آزمایش داده‌های سفالی موسوم به لبه‌واریخته، مهاجرت این جوامع به داخل فلات ایران و جنوب ‌غرب ایران و ایجاد استقرارهای اروکی را بررسی و مطالعه‌ کند. به همین منظور ?? محوطه از خوزستان و چهارمحال و بختیاری انتخاب شدند و از هر کدام از این محوطه‌ها تعداد ? قطعه سفال مربوط به دوره مذکور انتخاب گردید. روش پژوهش بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای- آزمایشگاهی است و در پی اهدافی چون شناسایی و بررسی نوع خاک استفاده شده در سفالهای لبه‌واریخته هر دو منطقه، تعیین فن‌آوری ساخت و کیفیت پخت آن‌ها و در نهایت بررسی و مقایسه سفال‌های مورد نظر است. نتایج نشان میدهد که نفوذ و گسترش این فرهنگ از خوزستان به صورت انتقال انبوه سفال به مناطق دیگر نبوده، بلکه به صورت انتقال دانش و تکنیک ساخت این نوع سفال از سوی سفالگر در این منطقه بوده است.

کلیدواژه‌ها